6.12.2021

Denizyolu Taşımacılığı Türleri ve Bilmeniz Gerekenler

Lojistik, bir ürünün bir noktadan başka bir noktaya ulaştırılması olarak tanımlanabilir. Bu taşıma sırasında çeşitli yollar kullanılabilir. Bu yollardan birisi de denizyoludur. Taşımacılığın planlanması, ürünün ulaştırılması gereken lokasyon, süre, iklimsel koşullar gibi faktörlere bağlı gerçekleşir.


Denizyolu taşımacılığı tarifeli ve tarifesiz olarak ikiye ayrılır. Tarifeli denizyolu tarifesize göre daha düzenli ve iyidir. Ayrıca tarifeli denizyolunda taşınan mallar kıymetlidir. Denizyolu ile genellikle konteynerlenebilen, kuru, likit ve gaz gibi malzemeler taşınmaktadır. Ayrıca hızlı ulaştırılması gerekmeyen, düşük değerli malların taşınmasında da sıklıkla tercih edilen bir yoldur. Ayrıca tercih edilmesi için birçok avantajı da vardır. Tek seferde büyük miktarlarda yük taşınabildiğinden ekonomik ve enerji tüketimi az olan bir yoldur. Demiryoluna göre üç buçuk ve karayoluna göre de yedi kat daha ekonomiktir.


Denizyolu taşımacılığı sefer türlerine göre iki grupta incelenir:


-       Düzensiz (Tramp) Taşımacılık:

 

Tramp taşımacılık, genellikle kömür, kereste, yer altı madenleri veya ham petrol gibi, taşınırken geminin tamamını doldurabilen maddelerin taşınma şeklidir. Yük ağırlığına göre sınıflandırılır. Bu taşımacılık türünde gemiler tamamen dolar ve dolmadan da hareket etmez.


-       Düzenli (Liner) Taşımacılık:

 

Bu taşımacılık türünde tramp taşımacılığın aksine yükün türü değil yapılan hizmet ön plandadır. Liner taşımacılıkta geminin kalkacağı ve varacağı zamanlar, uğrayacağı limanlar önceden belirlenmiştir. Bu taşımacılık türünce yükler farklı ürünlerden oluşuyor olabilir. Ayrıca liner taşımacılıkta gemilerin dolması beklenmez. Belirlenen zaman geldiğinde gemi sefere çıkar.


Yük ve gemi türlerine göre ele alındığında denizyolu taşımacılığı beş grupta incelenebilir:


-       Tanker Taşımacılığı: Tehlikeli madde olarak adlandırılan maddelerin taşınmasıdır. Genellikle kimyevi maddeler, petrol ve petrol ürünler bu kategoride taşınır.

-       Ro-Ro Taşımacılığı: Bu türde, yükler büyük kamyon ve tırlarda bulunur ve bu gemiler yüklü tırları taşıyan büyük gemilerdir.

-       Konteyner Taşımacılığı: Denizyolu taşımacılığının %85’inde kullanılır. Çeşitli eşyaları taşımak için kullanılan konteynerlerin standartlarda 20 ve 40 olmak üzere iki ölçüsü bulunur.

-       Kombine Taşımacılık: Petrol ve kuru yüklerin aynı anda taşınması için tasarlanmış gemi taşımacılığı türüdür.

-       Dökme Yük Taşımacılığı: Maden, kömür, çimento, tuz ve şeker gibi dökme yüklerin taşındığı taşıma türüdür.


Diğer yollara göre birçok avantaja sahip olan denizyolları taşımacılığı, tarih boyunca oldukça gelişmiştir. Önümüzdeki yıllarda denizyolu taşımacılığına verilen önemin çok daha artacağı öngörülmektedir.